Przejdź do zawartości

Gheorghe Apostol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gheorghe Apostol
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 maja 1913
Tudor Vladimirescu

Data i miejsce śmierci

21 sierpnia 2010
Bukareszt

Sekretarz generalny Rumuńskiej Partii Robotniczej
Okres

od 19 kwietnia 1954
do 30 września 1955

Poprzednik

Gheorghe Gheorghiu-Dej

Następca

Gheorghe Gheorghiu-Dej

Przewodniczący Wielkiego Zgromadzenia Narodowego
Okres

od 26 marca 1952
do 6 czerwca 1952

Przynależność polityczna

Rumuńska Partia Komunistyczna

Poprzednik

Ion Vincze

Następca

Gheorghe Stoica

Okres

od 6 września 1950
do 5 kwietnia 1951

Przynależność polityczna

Rumuńska Partia Komunistyczna

Poprzednik

Constantin Doncea

Następca

Ion Vincze

Okres

od 7 kwietnia 1948
do 11 czerwca 1948

Przynależność polityczna

Rumuńska Partia Robotnicza

Poprzednik

stanowisko utworzone

Następca

Constantin Agiu

Minister rolnictwa
Okres

od 5 listopada 1953
do 18 maja 1954

Przynależność polityczna

Rumuńska Partia Robotnicza

Poprzednik

Constantin Prisnea

Następca

Constantin Popescu

Ambasador Rumunii w Argentynie
Okres

od 5 maja 1977
do 27 maja 1983

Ambasador Rumunii w Urugwaju
Okres

od 5 maja 1977
do 28 marca 1989

Ambasador Rumunii w Brazylii
Okres

od 12 września 1983
do 17 sierpnia 1988

podpis

Gheorghe Apostol (ur. 16 maja 1913 w Tudor Vladimirescu, zm. 21 sierpnia 2010 w Bukareszcie[1]) – rumuński działacz komunistyczny, sekretarz generalny Rumuńskiej Partii Robotniczej w latach 1954–1955.

Do partii komunistycznej wstąpił w 1934. Podczas wojny uwięziony, uwolniony w 1944 r., gdy Rumunia zmieniła front i wkroczyła doń Armia Czerwona. Znalazł się w kierownictwie partii we frakcji skupionej wokół jej generalnego sekretarza, Gheorghe Gheorghiu-Deja[2].

Po śmierci Józefa Stalina Gheorghiu-Dej obawiał się, że ewentualne zmiany w polityce kierownictwa KPZR mogły skutkować jego usunięciem. Z tego powodu Dej z jednej strony usunął ostatnich konkurentów (większość polityków konkurencyjnych frakcji wyeliminował już wcześniej), którzy mogli być wykorzystani do zastąpienia go, a z drugiej zadecydował o zabezpieczeniu swojej pozycji poprzez przeprowadzenie w 1954 r. fasadowych zmian w kierownictwie partii. Pozostawił sobie jedynie stanowisko premiera Rumunii, zaś ustąpił z funkcji generalnego sekretarza partii komunistycznej. Funkcję tę oddał swojemu stronnikowi, właśnie Gheorghe Apostolowi. Jednak Apostol pełnił tę funkcję tylko do jesieni 1955 r., kiedy Dej ustabilizował swoją pozycję i na powrót został generalnym sekretarzem partii[3].

Po śmierci Gheorghiu-Deja w 1965 r. Apostol stał się jednym z głównych uczestników walki o władzę. Jednak choć to zapewne Apostola zmarły dyktator przewidywał na swego następcę, zwycięstwo odniósł Nicolae Ceaușescu. Ten zachował początkowo swoich konkurentów na wysokich stanowiskach (Apostol był w tym czasie jednym z wicepremierów Rumunii i stał na czele organizacji związków zawodowych), z czasem zaczął jednak odsuwać ich od kierownictwa partią i państwem, przydzielając mniej znaczące funkcje lub marginalizując zajmowane przez nich stanowiska poprzez reorganizacje[4].

Apostol pojawił się na arenie publicznej wiosną 1989 r. Był jednym z sześciu sygnatariuszy otwartego listu skierowanego 10 marca do Nicolae Ceaușescu i opublikowanego przez BBC, w którym otwarcie skrytykowana została polityka dyktatora (m.in. urbanizacja wsi, polityka wobec mniejszości narodowych). List ten, choć odbił się szerokim echem na Zachodzie, nie spowodował oczekiwanej przez autorów mobilizacji członków partii i odsunięcia Ceaușescu od władzy, a jego autorzy zostali umieszczeni w areszcie domowym[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Fmr Romanian Communist Official Dies At Age 98. [w:] mediafax.ro [on-line]. 2010-08-22. [dostęp 2010-08-22]. (ang.).
  2. Steven D. Roper: Romania: The Unfinished Revolution. London: Routledge, 2004, s. 5. ISBN 90-5823-028-7. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).
  3. Kenneth Jowitt: Revolutionary Breakthroughs and National Development: The Case of Romania, 1944-1965. Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1971, s. 170–171. ISBN 0-520-01762-5. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).
  4. Gheorghe Boldur-Lăţescu: The Communist Genocide in Romania. Hauppauge: Nova Science Publishers, Inc., 2005, s. 51–52. ISBN 1-59454-251-1. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).; Ivan T. Berend: Central and Eastern Europe 1944–1993: Detour from the periphery to the periphery. Cambridge: Cambridge University Press, 1996, s. 131–133, seria: Cambridge Studies in Modern Economic History. 1. ISBN 0-521-55066-1. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).; Caterina Preda: Dictators and Dictatorships: Artistic Expressions of the Political in Romania and Chile (1970s-1989). No pasó nada?. Boca Raton: Dissertation.com, 2010, s. 50–51. ISBN 978-1-59942-310-4. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).
  5. Tom Gallagher: Theft of a Nation: Romania since Communism. London: Hurst & Co., 2005, s. 66–67. ISBN 1-85065-716-5. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).; Ivan T. Berend: Central and Eastern Europe 1944–1993: Detour from the periphery to the periphery. Cambridge: Cambridge University Press, 1996, s. 289–290, seria: Cambridge Studies in Modern Economic History. 1. ISBN 0-521-55066-1. [dostęp 2010-05-18]. (ang.).